Litteratura

Cun il premi Terra nova vegn premià il 2023 per l’emprima giada in cudesch ch’il cussegl da fundaziun ha tschernì da las ovras ch’èn vegnidas nominadas da las giurias cumpetentas per las quatter linguas naziunalas svizras. Il premi Terra nova da la Fundaziun Schiller svizra è pia il premi da litteratura svizzer che merita quest num: El vegn surdà per ina emprim’ovra resguardond la producziun litterara da l’entira Svizra plurilingua.

Per retschaiver quest premi, dotà cun CHF 5’000. -, ston las auturas ed ils auturs avair la naziunalitad svizra ubain viver en Svizra dapi almain tschintg onns. I na dat nagina limita da vegliadetgna. Ediziuns da l’autur/da l’autura na pon betg vegnir resguardadas.

Fanny Desarzens

Galel

Genève : Édition Slatkine, 2022

Argumentaziun da la giuria:

Fanny Desarzens ans preschenta in’istorgia fitg simpla ; i na capita quasi nagut, igl è l’istorgia d’ina “amicizia minerala”, uschè passiva sco ina gonda – la crappa po crudar u era betg –, tranter trais umens che han deditgà lur vita a la muntogna. Il stil da scriver da Desarzens sa cunfa perfetgamain cun l’indifferenza da la crappa. La lingua è fitg concreta, e betg manierada, e questa “mineralitad” ans lascha sentir la bellezza dal grip e dals elements, ina bellezza quieta, smanatschanta, che na posseda nagut d’uman. Il stil da scriver simpel correspunda a la simpladad da la relaziun tranter ils trais umens. E l’absenza dad ina lingua lirica sa reflectescha er en las cuntradas cun lur colurs primaras ed en questa amicizia tranter ils trais persunagis.

L’autura ha enta maun a moda perfetga ils fils narrativs: Mintga giada che in dals trais persunagis cumpara, sa dat ina minima tensiun tranter la simplicitad da quai che unescha els, e da las chaussas betg exprimidas ch’els vivan mintgin dapersai, en la «citad», durant l’enviern, en la fradaglia, quasi ina spezia da sien d’enviern. Paul, Jonas e Galel, il pli serain dals trais, traversan las muntognas sco quai ch’ins traversa il temp. Sco reflexs pitschnischems da questa realitad immensa, fitg simpla, indifferenta e smanatschanta, e bella da vulair sparir lien: la muntogna.

Fanny Desarzens viva a Losanna. L’onn 2018 ha ella terminà ses bachelor of Visual Arts a la HEAD a Genevra. Cun far maletgs chapescha ella che scriver è per ella il meglier med per als crear. Ella emprova da stgalprar il minz da la lingua, da modellar ils pleds, d’extrair lur substanza; sco ina artisana, che furma in material, sa sfadia ella da tschiffar la textura, la sonoritad per elavurar sias istorgias simplas. Scriver è per ella in material elementar, in support ed in utensil, cun ils quals ins po finalmain designar il nundefinibel.